دقت دستگاه فشار خون دیجیتالی چقدر است؟

مسئله فشار خون و افزایش آن می‌تواند منجر به مسائلی خطرناک شود. اندازه گیری فشار خون در منزل راه حلی است برای کنترل روزانه آن تا بتوان در صورت مشاهده هر گونه تغییر، پیشگیری‌های لازم صورت گیرد. با این وجود آیا دستگاه فشار خون دیجیتالی، دقت لازم را دارد؟ انواع فشارسنج‌ها برای استفاده کدامند؟

قبل از پرداختن به دستگاه های فشار خون، با بیماری فشار خون آشنا شویم:

فشارِ خون چیست؟

به نیرویی که خون هنگام عبور به دیواره‌‌ی شریان‌ها وارد می‌کند فشارخون گفته می‌شود. به نیروی وارده در هنگام انقباض کامل ماهیچه‌ی قلب، عنوان فشارخون «سیستولی» و در حالت استراحت قلب، عنوان فشارخون «دیاستولی» اطلاق می‌شود.

علائم فشار خون بالا چیست؟

فشار خون بالا معمولاً علامت و نشانه خاصی ندارد و شاید سال‌ها طول بکشد تا علائم پرفشاری در شخص نمایان شود. اصلی‌ترین علائم فشار خون بالا عبارتند از:

سردرد

تنگی نفس

خون دماغ

سرگیجه

احساس درد در قفسه سینه

ضعف در بینایی

علائم پرفشاری خون نیاز به مراقبت فوری دارند

این علائم در همه افراد مبتلا به پرفشاری خون دیده نمی‌شود. لزوما بروز این علائم نشانه پرفشاری خون نیست اما عدم توجه به این علائم در فرد بیمار می‌تواند خطرناک باشد. بهترین روش برای آگاهی از ابتلا به پرفشاری خون، اندازه‌گیری منظم فشار خون است. بیشتر پزشکان در هر ویزیت فشار خون بیمارشان را می‌سنجند. متاسفانه حدود نیمی از کسانی که فشار خون بیشتر از حد معمول دارند، از بیماری خود اطلاع ندارند، پس برای درمان آن هم اقدام نمی کنند. کنترل نکردن فشار خون بالا عواقب بدی دارد مانند سکته قلبی، سکته مغزی و بیماری های کلیوی. این مسائل لزوم اندازه گیری منظم فشار خون و دانستن عدد آن را بیشتر مشخص می کند.

عوارض پرفشاری خون

از جمله عوارض این بیماری می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

افزایش میزان بیماری‌های قلبی

سکته‌های قلبی و مغزی

بیماری‌های کلیوی

آسیب اندام‌های حیاتی

مرگ زودرس

پیشگیری از پرفشاری خون

بیماری فشارخون بالا از جمله بیماری‌هایی است که با رعایت نکات بسیار ساده‌ای می‌توان از ابتلا به آن پیشگیری نمود که از جمله‌ی آنها می‌توان موارد زیر را برشمرد:

اندازه‌گیری منظم فشارخون، چربی خون و قند خون

تخصیص ساعاتی از روز به انجام فعالیت بدنی با توجه به شرایط جسمی

انجام فعالیت بدنی با شدت متوسط به‌ مدت حداقل 30 دقیقه در روز

کاهش وزن در صورت اضافه وزن

ترک مصرف دخانیات

مصرف حداقل 5 وعده میوه و سبزی در طول روز

کاهش مصرف نمک و مصرف کمتر غذاهای فرآوری شده و پُرنمک

پیشگیری بهتر از درمان است

.

دستگاه فشار خون چیست؟

در حالت عادی برای یک انسان بالغ در حالت استراحت، میزان این فشار باید 90 الی 120 میلی متر جیوه (سیستولیک) و 60 الی 80 میلی متر جیوه (دیاستولیک) باشد. امّا چگونه می‌توان این میزان را اندازه گیری نمود؟ چرا که اندازه گیری آن در تشخیص بیماری کمک خواهد کرد. فشار خون بالا (هایپرتنسیون) و فشار خون پایین (هیپوتانسیون) هر دو منجر به مشکلات و آسیب‌های جبران ناپذیر می‌گردند. در نتیجه، دستگاهی ایجاد شد که بتواند ارتعاشات دیواره شریان ناشی از خون که در میان شریان سیستولیک و دیاستولیک جریان دارد را اندازه گیری کند؛ علاوه بر بیمارستان‌ها، امروزه مدل‌های خانگی نیز رایج شده‌اند.

انواع دستگاه فشار خون

سه گونه اصلی از دستگاه خون وجود دارد:

فشار سنج جیوه‌ای: یکی از مدل‌های رایج که طول عمر بالایی دارد و نیاز نیست مجددا کالیبراسیون بر روی آن صورت گیرد. منتها، وجود مایع سمی جیوه باعث شده در برخی کشورها ممنوع گردد.

فشار سنج عقربه ای: این نوع دستگاه بدون مایع است. فشار توسط عقربه‌ای فنردار که با فشار هوا کار می‌کند، اندازه گیری می‌شود. قیمت آن به نسبت پایین‌تر بوده منتها باید کالیبره شود.

دستگاه فشار خون دیجیتالی: مدلی پیشرفته که این روزها زیاد دیده می‌شود. برخی معتقد هستند که باید میزان آن با نتایج فشار سنج جیوه‌ای مقایسه شود. انتقاد اصلی از این مدل آن است که به دقت آن شک می‌برند. در ادامه با ارائه مستنداتی این مسئله را بررسی خواهیم نمود.

آیا دستگاه فشار خون دیجیتالی دقیق است؟

اشاره کردیم که یکی از انتقاد‌ها بر دستگاه‌های فشار خون دیجیتالی میزان دقت آن‌ها است. در سال 2016 در یک مطالعه که توسط روزیکا ام صورت گرفت، بر روی 210 بیمار میزان فشار خون با فشارسنج جیوه‌ای و فشارسنج خانگی اندازه گیری شد. این مطالعه گزارش کرد که اختلاف 5 میلی متر جیوه وجود دارد که برای برخی از بیمارانی که به دلیل شرایط خود نیاز به نظارت مداوم فشار خون را دارند، خطرناک است.

پروتکل‌های انجمن پیشرفت ابزار پزشکی، انجمن فشار خون بریتانیا و انجمن اروپایی فشار خون بالا، پیش لیسانس دستگاه‌های تجاری فشار خون را امضا کرده اند. ارزیابی مجدد دستگاه‌های اندازه گیری فشار خون که در بازار وجود دارد، فرآیندی پر هزینه و زمان بر است. با این وجود، گودوین جی در سال 2007 بر 114 بیمار تحقیقات و سنجش دو دستگاه فشار سنج سرپایی را از نظر دقت انجام داد. این مطالعه دقت بالایی از هر دو نوع دستگاه را گزارش کرده است.

بررسی دستگاه فشار خون دیجیتالی و عقربه‌ای

همه افراد بر صحت فشار سنج جیوه‌ای تاکید دارند؛ امّا مدل‌های عقربه‌ای چطور؟ آیا دقیق‌تر هستند؟

در مطالعه‌ای که سال 2016 توسط جی سلین دیاگن رس صورت گرفت، تجزیه و تحلیل داده‌های 218 نفر انجام شد. داده‌ها، میانگین اختلاف قرائت جیوه و دستگاه تست عقربه‌ای و دستگاه دیجیتال را نمایش می‌دادند. بیش از 89 درصد قرائت‌های عقربه‌ای و کمتر از 44 درصد قرائت‌های دستگاه دیجتال، اختلاف مطلق 5 میلی متر جیوه را داشتند. حساسیت دستگاه‌های عقربه‌ای 7.86 درصد بیشتر از دستگاه دیجیتال بود. حساسیت دستگاه فشار خون دیجیتالی بین 67.7 درصد و 80 درصد برآورد شده بود.