خروپف اتفاق ناخوشایندی است که ممکن است برای افراد زیادی اتفاق بیفتد اما در برخی افراد شدت آن بیشتر و علت آن جدی است. علت بروز خروپف عبور جریان هوا از حلق است. در گلو، بافتهای نرمی وجود دارد که درصورت حرکت هوا از کنار آنها شروع به لرزیدن میکنند و صدای خروپف را به وجود میآورند. اما این مسئله ممکن است برای برخی افراد تبدیل به یک مشکل مهم شود و در برخی موارد نیز میتواند نشانه یک بیماری یا مشکل در سیستم تنفسی باشد که با شرح حال گیری از بیمار، انجام آزمایشها و تست خواب مشخص میگردد.
علل خروپف چیست؟
دلایل زیادی برای بروز خروپف وجود دارد و برخی ویژگیها و علائم میتواند شدت آن را افزایش دهد. از جمله این عوامل، ساختار دهان و سینوسها، اضافه وزن، سرماخوردگی یا آلرژی که در دستگاه تنفسی ایجاد احتقان کند و مصرف الکل است. علت خروپف میتوان با پرسیدن سوالاتی از بیمار یا در شرایط حساستر با آزمایشاتی مانند تست خواب و اسکنها پیدا کرد.
یکی از علائم تشدید خروپف، خستگی است. خستگی شدید منجر خواب عمیق و شلتر شدن عضلات حلقی یعنی سقف دهان، زبان و گلو میشود. در چنین شرایطی ممکن است این شل شدگی در عضلات مجاری تنفسی را مسدود کند و لرزش بافتهای آن ناحیه صدای خروپف را ایجاد نماید. شدت این اتفاق میتواند صدای خروپف را بیشتر کند. برخی عوامل نیز میتواند بر تشدید این اوضاع اثرگذار باشد و راه هوایی فرد را مسدود نماید.
ساختار دهان: برخی افراد به طور طبیعی بافتهای حلقی نرم و بزرگی دارند که در نتیجه آن راه هوایی به راحتی مسدود میشود. در انتهای حلق، یک بافت نرم مثلثی آویزان است که به شناخته میشود. بسته شدن راه هوایی و کشیده شدن این بافت نیز میتواند منجر به لرزش آن و ایجاد صدا شود. داشتن سقف دهان نرم و ضخیم میتواند راه هوایی شما را باریک کند. داشتن اضافه وزن نیز به همین ترتیب بر افزایش میزان خروپف تاثیر گذار است؛ چون چاقی، بافتهای حلقی را بزرگتر کرده و مجاری تنفسی را باریکتر میکند.
الکل، هوشیاری اندامهای شما را با اختلال روبرو میکند و درنتیجه آن، عضلات حلقی شل شده و مسیر ورود هوا مسدود میشود. به همین دلیل مصرف الکل درست پیش از زمان خواب، خروپف را شدت میدهد.
مشکلات بینی: احتقان مزمن بینی یا پارگی کج بین سوراخهای بینی (انحراف تیغه بینی) ممکن است در خروپف شما نقش داشته باشد.
کم خوابی: کم خوابی منجر به خستگی شده و خواب پس از آن را عمیق میکند که این خواب عمیق بر شل شدن عضلات گلو و انسداد مجرای تنفسی مؤثر خواهد بود.
موقعیت خواب: به جهت یک دلیل ساده یعنی اثر جاذبه زمین، خوابیدن به پشت میتواند موجب تنگ شدن مجرای تنفسی و خروپف بیشتر شود.
علائم آپنه انسدادی خواب را بشناسید
اما در برخی موارد علت خروپف میتواند مسئله جدیتری باشد. درصورتی که خروپف با علائم دیگری همراه باشد نشان دهنده وجود مشکل اختلال خواب به نام آپنه انسدادی خواب است. همه افرادی که خروپف میکنند الزاما با اختلال خواب همراه نیستند اما اگر در کنار خروپف این علائم را داشتید بهتر است با یک پزشک مشورت کنید تا درمورد احتمال وجود بررسی شود.
- مشاهده مکث در حین تنفس در خواب (وقفه تنفسی) مهمترین علامت است
- خواب آلودگی مفرط و خوابیدن بدون رفع خستگی در طی روز به دلیل بیدار شدن مکرر در شب
- مشکل در تمرکز
- سردردهای صبح گاهی
- گلو درد در هنگام بیدار شدن از خواب
- نفس نفس زدن یا خفگی در شب
- فشار خون بالا
- درد در قفسه سینه در شب
- خروپف با صدای بسیار بلند
- در کودکان، عدم توجه، مشکلات رفتاری و عملکرد ضعیف در مدرسه
درصورتی که خروپف با صدای بلند انجام شود و در حین خواب، تنفس بهصورت مقطعی متوقف شود، میتوان احتمال ابتلا به را تشخیص داد. در چنین شرایطی عموما قطع تنفس میتواند بیمار را به طور ناگهانی از خواب بیدار کند. این بیدار شدن احتمالا با صدای بلند یا نفس نفس زدن همراه است. این قطع تنفس ممکن است برای چندین بار در خواب تکرار شود و از خوابیدن عمیق و کافی بیمار در شب جلوگیری نماید. به همین جهت این افراد پس از بیدار شدن از خواب، همچنان احساس خستگی میکنند.
روشهای درمان خروپف
درمان خروپف با توجه به علت و شدت آن تعیین میشود اما مهمترین نکته این است که ابتدا به علت آن پی ببرید. جهت این امر، پزشک شما ممکن است سوالاتی از شما بپرسد و شاید لازم باشد آزمایشاتی را انجام دهید. همچنین ممکن است تصویربرداری مانند اشعه ایکس، اسکن توموگرافی یا تصویربرداری رزونانس مغناطیسی را تجویز نماید. این آزمایشات، ساختار مجاری تنفسی شما را از لحاظ وجود مشکلاتی چون انحراف تیغه بینی بررسی میکنند.
مطالعات خواب
بهترین راه تشخیص مشکل خروپف، مشاهده و بررسی بیمار در حین خواب است. برای همین ممکن است پزشک لازم ببیند تا یک تست خواب انجام دهد. عموما مطالعات خواب در مراکز پزشکی انجام میشود. به این طریق که بیمار یک شب در مرکز اقامت دارد و در خواب، علائم و فاکتورهایی با اتصال دستگاه و حسگر اندازه گیری میشود که پلی سومنوگرافی نامیده میشود. در طول تست خواب، اطلاعاتی از قبیل سطح اکسیژن خون، ضربان قلب، نرخ تنفس، سطوح خواب، حرکات چشم و پا و امواج مغزی ثبت میشوند.
درمان خروپف با آپنه انسدادی خواب (OSA)
اولین و سادهترین درمان برای خروپف میتواند تغییر سبک زندگی باشد. این تغییرات میتواند گامهایی مانند کاهش وزن، دوری از مصرف الکل پیش از خواب، برطرف نمودن هرگونه انحراف و گرفتگی در بینی درصورت وجود، پرهیز از کم خوابی و به پشت نخوابیدن، بالا بردن قسمت بالایی تخت خواب برای مهار اثر نیروی جاذبه، استفاده از نوارهای بینی یا گشاد کنندههای خارجی بینی و سیگار نکشیدن باشد. درصورت وجود احتقان در بینی نیز با داروهایی مثل اسپریهای بینی میتوان آن را برطرف نمود.
برای درمان خروپف هایی که با آپنه انسدادی خواب همراه است، پزشکان معمولا این راه حلها را پیشنهاد میدهند:
تجهیزات کمکی دهانی: پزشک ممکن است نوعی وسیله را برای تثبیت موقعیت دهان و فک و اجزای وابسته به آن یعنی زبان و بخش نرم کام (سقف دهان) تجویز کند تا در هنگام خواب، مجرای هوایی شما کاملا باز باشد. درصورت نیاز به استفاده از تجهیزات کمکی دهانی، شما را به یک متخصص دندانپزشک ارجاع میدهند تا این تجهیز را متناسب با شرایط شما بسازد و در استفاده از آن به شما کمک کند.
ممکن است لازم باشد که به طور مرتب، هر شش ماه یکبار در سال اول پس از آن به صورت سالیانه برای بررسی این دستگاه و مناسب بودن کارکردش به دندانپزشک مراجعه کنید. با این حال این روش هم میتواند عوارضی درپی داشته باشد. ترشح بزاق زیاد، خشکی دهان، درد فک و ناراحتی صورت از عوارض جانبی احتمالی استفاده از این دستگاهها است.
جهت کسب اطلاعات بیشتر با کارشناسان ما در مرکز پرستاری آراد تماس حاصل نمایید