دیابت چیست؟
گروهی از بیماری ها را که طی آن بدن انسولین کافی نمی سازد یا نمی تواند از انسولین تولید شده به درستی استفاده کند، دیابت می نامند. در این بیماری بدن نمی تواند قند را از خون به سلول ها برساند. به همین دلیل، سطح قند خون افزایش می یابد.
گلوکز، نوعی قند است که در خون یافت می شود و یکی از منابع اصلی انرژی بدن است. اگر انسولین بدن کم باشد یا بدن نتواند از انسولین خود استفاده کند، قند در خون انباشته می شود. این مسئله، مشکلاتی جدی را ایجاد می کند.

انواع دیابت

دیابت را به سه نوع اصلی تقسیم می کنند
دیابت نوع ۱
دیابت نوع ۲
دیابت بارداری

علت ابتلا به بیماری دیابت چیست؟

دیابت نوع ۱
به باور متخصصان، دیابت نوع ۱ نوعی بیماری خودایمنی است، بدین معنی که سیستم ایمنی بدن به اشتباه به سلول های بتای لوزالمعده (که مسئول تولید انسولین هستند) حمله می کند و آنها را نابود می سازد. این صدمه دائمی است.
هنوز مشخص نیست که چه چیزی موجب این حمله می شود. ممکن است دلایل ژنتیک و محیطی در این امر دخیل باشند. هرچند، به نظر نمی رسد عوامل مرتبط با سبک زندگی در این بیماری نقشی داشته باشند..

دیابت نوع ۲
دیابت نوع ۲ با مقاومت به انسولین شروع می شود. در این بیماری بدن نمی تواند به طور مؤثری از انسولین موجود استفاده کند. این مسئله لوزالمعده را تحریک می کند که انسولین بیشتری بسازد تا وقتی که دیگر نمی تواند به این حجم تقاضا پاسخ دهد. در این صورت، تولید انسولین کاهش می یابد و قند خون بالا می رود.
علت دقیق دیابت نوع ۲ ناشناخته است، اما عوامل زیر ممکن است در آن دخیل باشند:
ژنتیک
عدم تحرک
اضافه وزن
البته متخصصان می گویند، شرایط محیطی و عوامل دیگری نیز ممکن است سبب بروز دیابت نوع ۲ شوند.

دیابت بارداری
در دوران بارداری، هورمون های مهارکننده ی انسولین در بدن زنان تولید می شود، به همین دلیل، ممکن است زنان باردار به دیابت مبتلا شوند. این بیماری فقط در دوران بارداری رخ می دهد.

علائم دیابت عبارتند از:
گرسنگی و تشنگی بیش از حد
تکرر ادرار
خستگی یا خواب آلودگی
خشکی و خارش پوست
تاری دید
کندی ترمیم زخم

گاهی، لکه های تیره ای در چین های پوستی گردن یا زیربغل مبتلایان دیابت نوع ۲ ایجاد می شود. از آنجا که معمولاً تشخیص دیابت نوع ۲ نسبت به سایر انواع دیابت بیشتر طول می کشد، ممکن است تا زمان تشخیص نشانه هایی مانند درد یا بی حسی را در پای خود احساس کنید.
دیابت نوع ۱ اغلب با سرعت بیشتری رشد می کند. این بیماری ممکن است با نشانه هایی مانند کاهش وزن یا شرایطی به نام کتواسیدوز دیابتی همراه باشد. در کتواسیدوز دیابتی قند خون بسیار بالاست، اما انسولین بدن خیلی کم است

علائم دیابت نوع ۲ و ۱ ممکن است در هر سنی ظاهر شود، ولی دیابت نوع ۱ در کودکان و جوانان بیشتر دیده می شود. دیابت نوع ۲ نیز در سنین بالای ۴۵ شایع است، اما این روزها، به دلیل سبک زندگی کم تحرک و افزایش وزن، بروز دیابت نوع ۲ در افراد جوان تر افزایش یافته است.

احتمال ابتلا به دیابت در صورت وجود سابقه ی خانوادگی این بیماری بیشتر می شود. سایر عوامل خطر دیابت نوع ۲ عبارتند از:
سبک زندگی کم تحرک یا پشت میز نشینی
چاقی و اضافه وزن
ابتلا به دیابت بارداری یا پیش دیابت

عوارض احتمالی قند خون بالا چیست؟
عوارض دیابت اغلب در طول زمان ایجاد می شود. عدم کنترل صحیح قند خون، خطر مشکلات جدی و کشنده ی مرتبط با این بیماری را افزایش می دهد. برخی عوارض مزمن ناشی از انواع دیابت عبارتند از:
بیماری های عروقی ای که به حمله ی قلبی یا سکته ی مغزی منجر می شود
مشکلات بینایی، با عنوان رتینوپاتی (retinopathy)
عفونت یا مشکلات پوستی
آسیب عصبی یا نوروپاتی (neuropathy)
آسیب کلیوی یا نفروپاتی (nephropathy)
قطع عضو به دلیل نوروپاتی یا بیماری عروقی
دیابت نوع ۲ ممکن است ریسک ابتلا به بیماری آلزایمر را نیز افزایش دهد، به خصوص اگر قند خون به خوبی کنترل نشود.

چگونه از دیابت پیشگیری کنیم؟
۱۶توصیه برای پیشگیری و جلوگیری از ابتلا به دیابت

۱- شکر و کربوهیدرات های تصفیه شده را از رژیم غذایی خود حذف کنید

خوردن غذاهایی که شکر و کربوهیدرات های تصفیه شده دارند، می توانند ریسک و خطر ابتلا به دیابت را بیشتر کنند.بدن به سرعت این غذاها را به مولکول های کوچک شکر تبدیل می کند و به جریان خون شما جذب می شود.
افزایش قند خون، پانکراس را تحریک میکند تا انسولین تولید کند.در کل خوردن غذاهای پر شکر و کربوهیدرات های تصفیه شده و قند موجب افزایش قند خون و میزان انسولین می شود که در طول زمان ممکن است دیابت را ایجاد کند.اجتناب از این غذاها ممکن است به کاهش خطر ابتلا به دیابت کمک کند.

۲- برای پیشگیری از دیابت به طور منظم کار و فعالیت کنید

انجام فعالیت های بدنی منظم می تواند به جلوگیری از دیابت کمک کند.ورزش و فعالیت، حساسیت سلول های شما را نسبت به انسولین افزایش می دهد.بنابراین زمانی که ورزش می کنید، انسولین کمتری برای کنترل قند خونتان مصرف می شود.

۳- برای پیشگیری از دیابت آب زیادی بنوشید

آب ، طبیعی ترین و بهترین نوشیدنی است که شما می توانید مصرف کنید.نوشیدن زیاد آب باعث می شود که شما از نوشیدنی هایی که حاوی قند بالا، مواد نگهدارنده و سایر مواد مضر هستند، اجتناب کنید.

آب آشامیدنی را جایگزین سایر نوشیدنی های دیگر کنید، چرا که به کنترل قند خون و انسولین کمک می کند.

۴-اگر اضافه وزن دارید یا کمی چاق هستید،وزنتان را کم کنید

اگر چه افرادی که مبتلا به دیابت نوع دو هستند، اضافه وزن یا چاقی ندارند، اما در کل افرادی که دارای دیابت هستند، بیشتر وزنشان در ناحیه کمر و شکم جمع می شوند و به عنوان چربی شناخته می شود.

حمل چربی بیش از حد به ویژه در ناحیه شکم، احتمال ابتلا به دیابت را افزایش می دهد.کم کردن وزن ممکن است خطر ابتلا به دیابت را کاهش دهد.

۵- میزان کشیدن سیگار را کم کنید و تا حد ممکن ترک کنید

تحقیقات بسیار زیادی نشان داده اند که سیگار کشیدن باعث ایجاد بسیاری از بیماری های جدی از جمله بیماری های قلبی،آمفیز، سرطان ریه، پستان، پروستات و دستگاه گوارش می شود ،
همچنین نشان می دهد که قرار گرفتن در معرض دود سیگار میزان ابتلا به دیابت را افزایش میدهد.ثابت شده است که ترک سیگار در طول زمان، باعث کاهش علائم دیابت می شود.

۶- داشتن یک رژیم غذایی بسیار کم کربوهیدرات

داشتن چنین رژیم غذایی می تواند به شما در جلوگیری از دیابت کمک کند.اگرچه بسیاری از روش هایی وجود دارد که موجب کاهش وزن می شود، اما رژیم های غذایی بسیار کم کربوهیدرات از همه موثر تر هستند، که می تواند قند خون و سطح انسولین را کنترل کند و خطر ابتلا به دیابت را کاهش دهد.

همچنین تحقیقات نشان می دهند که خوردن بیش از حد غذا در یک زمان، موجب افزایش قند خون و انسولین می شود و خطر ابتلا به دیابت راافزایش می دهد.

۷-اجتناب از رفتارهای بیهوده برای پیشگیری از دیابت

اگر می خواهید به جلوگیری از دیابت کمک کنید، از تنبلی و یک جا نشستن پرهیز کنید
۸- رژیم غذایی با فیبر بالا را انتخاب کنید
دریافت مقدار زیادی فیبر برای سلامتی روده و مدیریت وزنتان و مفید است .مصرف یک منبع عالی از فیبر، در هر وعده غذایی می تواند به جلوگیری از افزایش میزان قند خون و انسولین کمک کند و در نتیجه خطر ابتلا به دیابت را کاهش میدهد

۹- مقدار کافی ویتامین دی مصرف کنید

ویتامین دی برای کنترل قند خون بسیار مهم است. مصرف مکمل های ویتامین دی یا خوردن غذاهایی با ویتامین دی می تواند خطر ابتلا به دیابت را کاهش دهد.

 ۱۰- غذاهای فرآوری شده را از رژیم غذایی خود حذف کنید

برای برداشتن یک گام به سمت سلامتی و جلوگیری از دیابت بهتر است که مصرف غذاهای فرآوری شده خود را به حداقل برسانید.آنها باعث بسیاری از مشکلات سلامتی مانند بیماری های قلبی، چاقی و دیابت می شوند.

۱۱- برای پیشگیری از دیابت چای و قهوه بنوشید

اگرچه آب باید جزو نوشیدنی اصلی شما باشد، اما تحقیقات نشان می دهد که خوردن قهوه و چای ممکن است به شما برای جلوگیری از دیابت کمک کند.نوشیدن قهوه یا چای ، میزان سطح قند خون را کاهش می دهد و حساسیت بدن نسبت به انسولین را بالا می برد در نتیجه خطر ابتلا به دیابت را کم می کند.

۱۲- برخی گیاهان طبیعی را در برنامه روزانه تان بگنجانید

چرا که میزان حساسیت بدن به انسولین را افزایش می دهند و احتمال ابتلا به دیابت را کم میکنند.

کورکومین: این گیاه جز زردچوبه است و یکی از مواد اصلی موجود در کره می باشد.دارای خواص ضد التهابی قوی است و قرن ها است که برای جلوگیری از دیابت و یا درمان آن استفاده می شود.

بربرین: بربرین، در بسیاری از گیاهان یافت شده است و در طب سنتی چینی هزاران سال است که مورد استفاده قرار میگیرد.برخی از مطالعات نشان داده است که به مبارزه با التهاب و کاهش کلسترول و سایر نشانه های بیماری قلبی نیز کمک می کند.

۱۳- برای پیشگیری از دیابت به اندازه کافی و با کیفیت بخوابید

میزان خواب بین ۶ تا ۸ ساعت کافی است. خواب طولانی بیش از ۸ ساعت و خواب کوتاه کمتر از ۵ ساعت خطر ابتلا به دیابت را زیاد می کند.

 ۱۴- دور فست فودها و غذاهای اماده را خط بکشید

از غذاهای آماده و فست فودها بپرهیزید چرا که این دسته از غذاها تاثیر بسزایی در ابتلا به دیابت دارند.

۱۵- برای پیشگیری از دیابت گوشت قرمز کم مصرف کنید

برخلاف گوشت سفید گوشت قرمز به بیماران دیابتی توصیه نمی شود ، همینطور افرادی که برنامه غذایی خود را روی محور پیشگیری از دیابت تنظیم کرده اند بایستی در مصرف گوشت قرمز زیاده روی نکنند.

۱۶- برای پیشگیری از دیابت، دارچین مصرف کنید و از استرس دوری کنید.

در غذاهای خود از ادویه جات به ویژه دارچین استفاده کنید و سعی کنید از اضطراب و فشارهای روحی و عصبی بپرهیزید. آرامش روح و روان پیام آور سلامتی است.

منبع:goums.ac.ir